Komunikat dotyczący opłaty recyklingowej - WAŻNE

Obowiązek pobierania opłat recyklingowych wynika z art.40a ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (dalej zwana ustawą), który wchodzi w życie z dniem 01 stycznia 2018r.
Zgodnie z art.40a ust.1 ustawy ,,Przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczone do pakowania produktów oferowanych w tej jednostce, jest obowiązany pobrać opłatę recyklingową od nabywającego lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego’’.
Od powyższej zasady jest wyjątek, mianowicie ,,opłaty recyklingowej nie pobiera się od nabywającego bardzo lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego’’ (art.40a ust.2 ustawy).
Definicje lekkiej torby na zakupy z tworzywa sztucznego i bardzo lekkiej torby na zakupu z tworzywa sztucznego zawiera art.8 pkt15a ustawy. Zgodnie z tym punktem:
- lekką torbą na zakupy z tworzywa sztucznego jest torba na zakupy z tworzywa sztucznego - rozumie się przez to torby na zakupy, z uchwytami lub bez uchwytów, wykonane z tworzywa sztucznego, które są oferowane w jednostkach handlu detalicznego lub hurtowego, o grubości materiału poniżej 50 mikrometrów,
zaś
- bardzo lekką torbą na zakupy z tworzywa sztucznego jest torba na zakupy, z uchwytami lub bez uchwytów, wykonana z tworzywa sztucznego, które są oferowane w jednostkach handlu detalicznego lub hurtowego grubości materiału poniżej 15 mikrometrów, które są wymagane ze względów higienicznych lub oferowane jako podstawowe opakowanie żywności luzem, gdy pomaga to w zapobieganiu marnowaniu żywności.
Podmiot prowadzący aptekę jest przedsiębiorcą. Spełnia on definicję przedsiębiorcy prowadzącego jednostkę handlu detalicznego. W konsekwencji podmiot prowadzący aptekę ma obowiązek pobierać opłatę recyklingową od nabywającego lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego. W rozumieniu art.40a ustawy nabywającym torbę (lekką czy bardzo lekką) jest osoba, która otrzyma torbę w aptece, niezależnie czy odpłatnie czy nieodpłatnie. W ocenie Zachodniopomorskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, apteka zobowiązana jest pobrać od pacjenta opłatę recyklingową nawet w przypadku gdy bezpłatnie wydaje torby.
Przy założeniu, że stosowanie w aptece bardzo lekkich toreb z tworzywa sztucznego jest wymagane względami higienicznymi (ustawa nie definiuje tego pojęcia) podmiot prowadzący aptekę nie miałby obowiązku pobierać opłaty recyklingowej w przypadku bardzo lekkich toreb z tworzywa sztucznego. Biorąc jednak pod uwagę, że produkty sprzedawane w aptece wydawane są w opakowaniach, uznanie, że dodatkowo ze względów higienicznych należy je wydawać w bardzo lekkich torbach, jest wątpliwe. W konsekwencji, zdaniem Zachodniopomorskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Szczecinie opłatę recyklingową należy pobierać zarówno od lekkich toreb z tworzywa sztucznego jak i bardzo lekkich toreb z tworzywa sztucznego.
Zgodnie z par.1 ust.2 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 08 grudnia 2017 r. w sprawie stawki opłaty recyklingowej (dalej zwane ,,rozporządzeniem’’) ,,stawka opłaty recyklingowej za jedną sztukę lekkiej torby na zakupy z tworzywa sztucznego wynosi 0,20 zł’’ (dwadzieścia groszy).
Opierając się m.in. na informacjach zawartych w komunikacie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2017 r. (www.mf.gov.pl) Zachodniopomorska Okręgowa Izba Aptekarska informuje, że opłata recyklingowa jest wliczana do podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy opodatkowanej VAT ze stawką 23%. W przypadku gdyby apteka pobierała od pacjenta wyłącznie opłatę recyklingową, należy do niej doliczyć podatek VAT w w/w stawce.
O ile opłatę recyklingową podmiot prowadzący aptekę będzie musiał przekazać do 15 marca następnego roku na rachunek bieżący dochodów Ministra Środowiska, o tyle podatek VAT naliczony przy sprzedaży torby lub jej wydaniu podmiot prowadzący aptekę zobowiązany jest rozliczać w terminach rozliczania podatku.
W celu uzyskania informacji czy należy naliczyć podatek VAT w przypadku kiedy apteka nie sprzedaje lecz wydaje bezpłatnie torbę pacjentowi, Zachodniopomorska Okręgowa Izba Aptekarska, w porozumieniu z jednym z członków naszej Izby prowadzącym aptekę, zamierza wystąpić do Ministra Finansów o indywidualną interpretację podatkową.
Ani przepis ustawy ani rozporządzenia nie ogranicza apteki w ustaleniu ceny sprzedaży torby powyżej 1 PLN (jeden złoty). Kwota 1 PLN o jakiej mowa w ustawie, stanowi maksymalną wysokość opłaty recyklingowej jaką może ustalić Minister Środowiska. Kwota 0,20 zł wynikającą z rozporządzenia mieści się w granicach ustawowych.
W związku z wprowadzonym od dnia 01 stycznia 2018 r. obowiązkiem pobierania opłaty recyklingowej, aby apteka nie dokładała do torby, ustalając jej cenę, apteka powinna od pacjenta pobrać co najmniej koszt zakupu torby + 0,20 PLN tytułem opłaty recyklingowej + podatek VAT. Oczywiście przepisy ustawy oraz rozporządzenia nie zakazują podmiotowi prowadzącemu aptekę do doliczenia do ceny zakupu torby dodatkowo marży apteki.
Przepisy ustawy przewidują jeszcze kategorię toreb oksydegradowalnych tj. toreb na zakupy z tworzywa sztucznego zawierające dodatki, które katalizują rozpadanie się tworzywa sztucznego na mikro fragmenty. Torby oksydegradowalne aktualnie zalicza się do lekkich lub bardzo lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego (zgodnie z kryteriami określonymi art.8 pkt15a). Ani ustawa ani przepisy rozporządzenia nie przewidują zwolnienia od opłaty recyklingowej w przypadku toreb oksydegradowalnych, co oznacza, że podmiot prowadzący aptekę zobowiązany jest pobierać od toreb oksydegradowalnych opłatę recyklingową jak od ,,zwykłych’’ toreb z tworzywa sztucznego. Niewykluczone, że z uwagi na biodegradowalność toreb, w przyszłości wysokość opłaty recyklingowej np. będzie niższa lub nie będzie pobierana w ogóle. Aktualnie kwestia biodegradowalności toreb nie ma znaczenia dla obowiązku naliczania przez aptekę pacjentowi i odprowadzenia opłaty recyklingowej.
Należy wziąć pod uwagę, że konsekwencją nałożenia na podmiot prowadzący aptekę obowiązku pobierania opłaty recyklingowej jest prowadzenie sprawozdawczości z tego tytułu. Na chwilę obecną nie ma przepisów regulujących kwestie sprawozdawczości.
Liczymy, że niniejsze opracowanie pozwoli rozwiać Państwa ewentualne wątpliwości w przedmiocie obowiązku pobierania od pacjentów opłaty recyklingowej. Zachodniopomorska Okręgowa Izba Aptekarska zwraca uwagę, że obowiązek ten stanowi obowiązek podmiotu prowadzącego aptekę a nie bezpośrednio farmaceuty. W przypadku dalszych wątpliwości np. w przedmiocie naliczania podatku VAT sugerujemy aby każdy farmaceuta prowadzący działalność gospodarczą, poza możliwością zgłoszenia swoich wątpliwości do ZOIA, przede wszystkim konsultował je z własnymi służbami księgowymi.

mec. Bartłomiej Malko